Het gebeurt wel eens dat er tussen medebewoners in een appartementsgebouw een juridische procedure wordt gevoerd of dat de vereniging van mede-eigenaars (VME) een advocaat moet nemen in een discussie met een mede-eigenaar.
Wie betaalt in dat geval de advocatenkosten die daarmee gepaard gaan. Moet de mede-eigenaar die de procedure veroorzaakte naast het betalen van zijn eigen advocatenkosten ook nog eens meebetalen in de kosten van de advocaat van de VME?
Eigen advocatenkosten
Hebt u als mede-eigenaar een eigen advocaat in de procedure (bv. u hebt een discussie met een andere mede-eigenaar rond lawaaihinder of u dagvaardde de VME omdat u een beslissing van de algemene vergadering aanvecht) dan moet u alleszins zelf de kosten van uw eigen advocaat betalen. Een uitzondering hierop kan bestaan als u een rechtsbijstandsverzekering afsloot waarbij de verzekeraar de kosten van uw advocaat op zich nam. Zorg er daarbij voor dat u met uw advocaat goede afspraken maakt over wat diens tussenkomst u juist zal kosten.
Wint u de zaak dan kunt u niet vragen dat de andere partij u de kosten van uw advocaat vergoedt. U kunt dan wel wat men noemt een rechtsplegingsvergoeding vragen. Dat is een forfaitaire vergoeding voor de kosten van uw advocaat. Het bedrag daarvan hangt af van de inzet van het geschil. Gaat het om een discussie die niet echt kan worden gewaardeerd in geld dan bedraagt deze vergoeding in principe 1440 euro. Bij een inzet van het geschil van 7.500 euro bedraagt de vergoeding dan weer bv. 1.080 euro. Weet dat deze forfaitaire vergoeding in beginsel niet zal volstaan om de kosten van uw advocaat integraal te voldoen.
Kosten van de mede-eigenaar die uw tegenpartij is
Is uw tegenpartij in de procedure iemand anders dan de vereniging van mede-eigenaars (zo bv. een andere mede-eigenaar met wie u een discussie hebt, een buur, …) dan moet die op zijn beurt de kosten van zijn advocaat betalen. Weet wel dat u, als u verliest, riskeert aan de andere partij op uw beurt een rechtsplegingsvergoeding te moeten betalen.
Kosten van de vereniging van mede-eigenaars
Als de vereniging van mede-eigenaars betrokken is in de procedure zal die op haar beurt een advocaat onder de arm kunnen nemen. De VME kan daarbij zowel eiser (denk daarbij bv. maar aan het geval dat een procedure wordt gestart omdat een mede-eigenaar de bijdragen in de kosten niet betaalt of omdat een mede-eigenaar verboden werken doet aan de gemene delen van het gebouw) als verweerder zijn (zo bv. in een procedure waar een mede-eigenaar de nietigverklaring vraagt van bepaalde beslissingen van de algemene vergadering van mede-eigenaars).
De kosten van de advocaat van de VME worden daarbij in principe gedeeld tussen de mede-eigenaars en dit volgens de verdeelsleutels die gelden voor een verdeling van die kosten. Vaak gebeurt dit in functie van de aandelen die elk appartement volgens de basisakte heeft in de gemene delen.
Uitzonderingen
In bepaalde gevallen moet de mede-eigenaar die de tegenpartij was van de VME in de betreffende procedure niet meebetalen in de kosten van de advocaat van de VME en moeten die kosten worden verdeeld onder de andere mede-eigenaars.
Meer bepaald stelt de wet dat de mede-eigenaar, die verweerder is in een gerechtelijke procedure ingesteld door de vereniging van mede-eigenaars, waarvan de vordering door de rechter volledig ongegrond werd verklaard, vrijgesteld wordt van elke bijdrage in de erelonen en kosten van de advocaat van de VME , die worden verdeeld over de andere mede-eigenaars.
Hetzelfde geldt trouwens voor de mede-eigenaar van wie de vordering na een gerechtelijke procedure tegen de vereniging van mede-eigenaars door de rechter volledig gegrond wordt verklaard. Wordt de vordering gedeeltelijk gegrond verklaard, dan moet de mede-eigenaar, die eiser of verweerder is, wel bijdragen in de erelonen en kosten ten laste van de vereniging van mede-eigenaars.
Jan Roodhooft, advocaat (www.ra-advocaten.be)
